Binnen twee jaar na oprichting kreeg de Omgevingsdienst NZKG een overheidsprijs voor zijn daadkracht in digitalisering van informatie en processen. Informatieadviseur Bart van Impelen ziet vrijwel eindeloze mogelijkheden om data waardevoller te gebruiken. De dertiger maakt zijn omgeving al warm voor 3D-modellen van bouwplannen.

In 2016 kreeg de OD NZKG de Eenvoudig Beter Trofee van de toenmalige minister van Infrastuctuur & Milieu, Melanie Schultz-van Haegen. De prijs werd toegekend omdat de omgevingsdienst het in slechts anderhalf jaar mogelijk had gemaakt om digitaal aanvragen te doen, dossiers in te zien en de voortgang of status van projecten te volgen.

Eenmaal pratend met Bart van Impelen wordt snel duidelijk dat die prijs slechts een tussenstapje is: “We kunnen de data in het papieren archief nog veel beter gebruiken. Een aanvraag van een bedrijf vanuit de internetmodule Activiteitenbesluit of het online Omgevingsloket vertalen we nu direct naar ons zaaksysteem. Aanvragers hoeven informatie dus maar een keer in te vullen. Met de kenmerken of specifieke data in zo’n aanvraag kun je van alles. Zo kan ik me bijvoorbeeld voorstellen dat we op basis van die kenmerken meteen de ingewikkelde zaken selecteren en automatisch doorsturen naar een senior collega. Om maar wat te noemen.”

“De constructeurs hier verklaren me voor gek, maar kijk hoe snel de informatietechnologie of games zich de afgelopen jaren hebben ontwikkeld! Gekke ideeën wil ik delen en collega’s van andere bloedgroepen wil ik inspireren om op een andere manier te kijken en te denken. Alle informatie die we verzamelen, kunnen we voor ons zelf zoveel mooier maken.”

Rekenen

Bart kwam vijf jaar geleden als bodemadviseur vanuit de gemeente Haarlemmermeer bij de omgevingsdienst werken. De uiteenlopende data afkomstig van alle opdrachtgevers moesten bij elkaar worden gebracht en geharmoniseerd. “Uiteindelijk hebben we een goede dataset van de chemische bodemkwaliteit ontwikkeld, toegankelijk voor iedereen. Een mooi voorbeeld is een app van Waternet, waarin onze bodeminfo is verwerkt. Als Waternet ergens de riolering wil aanpakken, kunnen ze precies daar zien wat de actuele veiligheidsklasse van de bodem is.”

De informatieadviseur wil ernaar toe dat alle beschikbare data, ook die van andere ‘bloedgroepen’ zoals water en geluid, op dezelfde manier voor de buitenwereld kunnen worden ontsloten. “Geluidscontouren zijn nog vaak plaatjes, net als pdf’s en excelsheets. Daarmee kun je niet rekenen, daarvan moeten we af. Zoveel mogelijk kenmerken moeten los van elkaar worden opgeslagen en toegankelijk worden gemaakt als een webservice, zodat iedereen er berekeningen mee kan doen, uiteraard binnen de kaders van de wet.”

Witte vlekken op de kaart

Onder bestuurders, maar ook onder vakspecialisten, staan de neuzen nog niet allemaal dezelfde kant op. En dat is jammer, vindt Bart van Impelen. Neem de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), een digitale kaart van Nederland waarop onder meer gebouwen, wegen en waterlopen eenduidig zijn vastgelegd, tot op twintig centimeter nauwkeurig. Gemeenten zijn verplicht daarvoor data te leveren. Bart van Impelen: “Je ziet daarop bijvoorbeeld niet alleen een grasveldje, maar ook de kwaliteitsaanduiding van het onderhoud van de openbare ruimte of van het maainiveau van het gras. De waarde van die informatie is groot maar ook afhankelijk van de zwakste schakel; in dit geval gemeenten die niet meer data digitaliseren dan wettelijk nodig is. En dan vallen er witte vlekken in zo’n digitale kaart. Ik hoop dat een hoger niveau van registratie snel dichterbij komt.”

Digitaal denken

Zijn handen jeuken als hij ziet dat iemand een vergunning ‘uitschrijft’ en deze als pdf opslaat. “Het is leerzaam en leuk om, vaak oudere, collega’s te enthousiasmeren voor digitale vergunningverlening. Tegelijkertijd lopen hier ook collega’s rond die nog beter kunnen bedenken hoe we welke, al dan niet papieren, info moeten digitaliseren. Misschien bestaat vergunningverlening op een gegeven moment niet meer in de huidige vorm en kan toezicht volstaan. Als de computer weet welke info nodig is, wat de regels zijn en wat waar mag; heb je dan nog iemand nodig om te zeggen dat het goed is?”

Augmented Reality

Bart van Impelen houdt van vergezichten en denkt in mogelijkheden. “Ik zie wel voor me dat vergunningverlener en projectontwikkelaar rondom een tafel staan met een 3D-model van een bouwplan. Behalve het gebouw zien ze bijvoorbeeld de fundering, verontreiniging of grondwateronttrekking. Misschien leggen ze de locatie voor de brandblussers daarin vast. Met diverse experts stel je dan een goedgekeurd 3D-model vast. Als het gebouw er dan daadwerkelijk staat, loopt de toezichthouder met een augmentedreality-bril door het gebouw. In zijn bril ziet hij het model, de werkelijkheid ziet hij erdoorheen. Zodat hij kan zien of die brandblusser inderdaad op zoveel centimeter van de muur hangt. Prachtig toch?”

De buitenwereld mag wellicht minder hardop dromen over digitale mogelijkheden, ook binnen de Omgevingsdienst NZKG heeft hij nog volgelingen nodig. “De constructeurs hier verklaren me voor gek”, lacht hij. “Maar kijk hoe snel de informatietechnologie of games zich de afgelopen jaren hebben ontwikkeld! Gekke ideeën wil ik delen en collega’s van andere bloedgroepen wil ik inspireren om op een andere manier te kijken en te denken. Alle informatie die we verzamelen, kunnen we voor ons zelf zoveel mooier maken.”